خاندان تهرانی
یادداشت اختصاصی حضرت آیت الله استادی دربارۀ خاندان «تهرانی»
"تصویر: حضور آیت الله استادی در کنار حجت الاسلام پور محمدی و حاج آقا مرتضی در مراسم چهلمین روز درگذشت حاج آقا مجتبی در مسجد جامع بازار"
جدّ سوم حاج آقا مجتبی رحمة‌الله‌علیه، آقا میرزا موسی طهرانی بوده است.
حاج آقا بزرگ طهرانی می‌نویسد: «المیرزا موسی الطهرانی امام المسجد المعروف باسمه فی طهران و من اجلاء العلماء بها.» و در جای دیگر نوشته: «من فقهاء طهران و اعلامها.»
بین سقّاخانۀ نوروزخان (كه در خیابان بوذرجمهری - پانزده خرداد فعلی- واقع است) و چهارسو بزرگ بازار تهران، دو مدرسه و دو مسجد بنا شده بود.
مدرسه میرزاابوالحسن خان ایلچی نزدیك سقّاخانه نوروزخان بود كه بنا به وصیت او توسّط آصف‌الدوله ساخته و از این جهت مدرسه آصفیه هم خوانده می‌شد.
این مدرسه در اوائل طلبگی ما به‌صورت مخروبه‌ای بود و سپس به صورت پاساژ یا مانند آن درآمده است. «فاعتبروا یا اولی الابصار»
مدرسۀ دوم، مدرسۀ محمّدیه كه روبروی مسجد جامع واقع شده است و حقیر كتاب صمدیه را در آنجا و نزد بزرگواری كه اهل قائن بود خواندم.
و دو مسجد، یكی مسجد جامع معروف كه در دهه‌های اخیر حاج آقا مجتبیرحمةالله‌علیه در بخشی از آن اقامۀ جماعت می‌كرد و مسجد دوم، مسجد معروف به مسجد میرزاموسی است كه تاریخ 1282هـ‌ق در ساختمان آن دیده می‌شود؛ یعنی بیش از 150 سال از عمر آن می‌گذرد و برخی می‌گویند: این مسجد و حجرات آن كه به این خاطر مدرسه هم بوده توسط میرزاموسی وزیر (متوفای 1282هـ‌ق) ساخته شده است. در هر صورت عالم جلیلی كه از بزرگان علما و فقهای طهران بوده یعنی مرحوم میرزا موسی طهرانی جدّ سوم حاج آقا مجتبی، امام آن مسجد و بلكه مسجد به نام او است.
از این میرزا موسی دو فرزند می‌شناسیم، میرزا ابراهیم و میرزا احمد.
پس از میرزا موسی، میرزا ابراهیم كه او هم عالمی جلیل بوده در مسجد اقامه جماعت می‌كرده و گویا بعد از پدر مدّت امامت او طولانی نبوده، زیرا نوشته‌اند قبل از سال 1300 هـ‌ق از دنیا رفته است.
بعد از میرزا ابراهیم برادرش میرزا احمد كه به گفتۀ علّامه طهرانی از برادرش افضل بوده امامت مسجد را به عهده داشت و نزدیك سال 1302 از دنیا رفت.
از میرزا ابراهیم دو فرزند روحانی می‌شناسیم: میرزا غلامحسین و میرزا موسی دوم.
میرزا غلامحسین جدّ اوّل حاج‌آقا مجتبی است و در قضایای مشروطه با آقا میرزا مصطفی آشتیانی، فرزند میرزا محمّد حسن آشتیانی در حرم حضرت عبدالعظیم در سال 1327هـ‌ق ترور و شهید شده‌اند و محلّ قبر او در حرم حضرت عبدالعظیم مشخّص است. از این شهید گاه‌گاه در كتاب‌های تاریخ مشروطه یاد شده است.
پس از میرزا غلامحسین عموی پدر حاج آقا مجتبی، مرحوم آقا میرزا موسی در مسجد میرزا موسی اقامۀ جماعت می‌كرد و علّامه طهرانی می‌نویسد: او یكی از مجلّدات بحارالانوار را تصحیح و نیز تفسیری هم داشته است.
وی در سال 1373هـ‌ق از دنیا رفته است و آن‌طور كه به‌خاطر دارم در وادی‌السّلام نزدیك مزار هود و صالح دفن شده كه پس از چندی مرحوم حاج شیخ هادی مقدّس معروف به حاج مقدّس كه در بازگشت از حجّ خانه خدا در عتبات از دنیا رفت، نزدیك قبر آقا میرزا موسی دفن شد.
در اواخر زمان حیات آقا میرزا موسی حاج میرزا عبدالعلی پدر حاج آقا مجتبی به مشهد هجرت كرده بود. در حرم امام رضا(بالای سر) اقامۀ جماعت می‌كرد. بسیار محترم و معزّز بود.
پس از وفات آقا میرزا موسی ظاهراً با درخواست علاقمندان به طهران بازگشت و در مسجد مزبور اقامۀ جماعت می‌نمود و بسیار مورد توجه متدیّنان بود.
و بعد از وفات ایشان برادر بزرگ حاج‌آقا مجتبی، آقای حاج آقا مرتضی طهرانی در آن مسجد اقامۀ جماعت می‌كنند.
بنابراین شجرۀ طیّبۀ حاج آقا مجتبی به این صورت است: حاج‌آقامجتبی فرزند حاج میرزا عبدالعلی فرزند میرزا غلامحسین شهید فرزند میرزا ابراهیم فرزند میرزا موسی كه مسجد میرزا موسی به نام او است.
و این عزیزان در طول این 150 سال، همه اهل علم و تقوی و ترویج مكتب اهل‌بیت بوده‌اند. امید است آقازاده‌های مرحوم حاج آقا مجتبی كه از طرف مادر هم به شیخ انصاری می‌رسند، در این راه توفیق بیشتری داشته باشند.
منبع: +اینجا
+ نوشته شده در ۱۳۹۱/۱۱/۲۸ ساعت توسط سلمان انصاری
|
" نَقــــل و نَقــــد"